Verdwijning Jos Mahler was ruim zestien jaar een mysterie

DOORNENBURG – Het is zondagavond 29 november 1998. Jos Mahler uit Doornenburg gaat een avondje stappen met Poolse vrienden. Hij keert nooit meer terug.

Jos Mahler is die avond in het toenmalige restaurant Krakus in Arnhem, na een dagje uit in onder meer het Airborne Museum. Hij zit in het restaurant met zijn Poolse vriendin Marzana, bijnaam Majka, en zijn vrienden Pavel en Robert. Het eten wordt met de nodige wodka en bier weggespoeld. Rond middernacht vertrekt het viertal met hun blauwe Datsun met het kenteken HK-49-DN.

Sugar Lee Hooper-imitaties
Als Jos niet terugkeert, weet zijn familie meteen dat het mis is. Het is niets voor de dan 30-jarige Jos om zomaar weg te blijven. Hij woont nog thuis op de boerderij van zijn vader, Dirk. Hij heeft als kind een hartafwijking en werd daar op vierjarige leeftijd voor geopereerd. Door de zware medicijnen die hij als kind moet slikken, is hij kaal en niet helemaal volgroeid.

Jos is in die jaren een bekende verschijning in Doornenburg. Vooral zijn imitaties van Sugar Lee Hooper doen het goed op feesten en partijen.

Trouwplannen
Mahler is jarenlang binnenvaartschipper, maar sinds een paar maanden heeft hij een nieuwe baan. Die heeft hij nodig ook: hij wil in april 1999 met zijn vriendin Marzana gaan trouwen op Kasteel Doornenburg. Het vrijgezellenfeest is zelfs al gevierd. Daarna wil hij een gezin stichten met zijn vrouw, die al een dochter heeft.

Hoewel het de familie dus meteen duidelijk is dat er iets mis is, gaan er bij de politie niet onmiddellijk alarmbellen rinkelen. De vier zouden op een onbekende plek aan het feesten zijn, is de gedachte. Als er ook een tip komt dat het gezelschap is gezien in een restaurant in Emmerich, gaat het onderzoek helemaal op een laag pitje.

De families van Mahler en de vermiste Polen gaan meteen poolshoogte nemen in Emmerich. Meerdere mensen zeggen Pavel te herkennen. Het spoor levert niets op.

Grote zoekacties
Begin maart 1999, ruim drie maanden na zijn verdwijning, pakt de politie de zaak alsnog serieus op. Vijftien rechercheurs vormden het Schilderteam, een verwijzing naar de achternaam van Jos. Er wordt een sonarboot ingezet waarmee de Rijn bij Arnhem wordt afgezocht. Een op afstand bestuurbare camera zoekt het water af, duikers liggen urenlang in het water en er worden diverse auto’s uit het water gevist, in Arnhem en bij de veerpont in Huissen. Allemaal zonder resultaat.

Alle scenario’s worden onderzocht, van verdrinking of een vrijwillige vlucht naar een onbekende plek, tot een criminele afrekening. Het verhaal ging namelijk dat Pavel en Robert betrokken waren bij de handel in drugs. Een gerucht dat nog extra wordt gevoed als er halverwege 1999 een drugsbende wordt opgerold.

Oud-hoofdinspecteur Jan Rutjes relativeerde dat in 2012 tegenover het misdaadprogramma Dossier GLD. ‘Gedeeltelijk is dat ook wel waar, die jongens hadden wat met hasjies, maar om daar zeker toentertijd de oorzaak te zoeken van de verdwijning, gaat ook wel ver.’

Onderzoek gesloten
In september 1999 heeft de politie 1200 uur in de zaak gestoken, zonder resultaat. Het komt niet vaak voor dat de politie maandenlang zoekt zonder een spoor te vinden. Het team Schilder wordt ontbonden. De onzekerheid voor de familie blijft. Tot de auto pal naast het veerpont wordt gevonden en zaterdagmiddag om 15.00 uur uit het water wordt gevist dankzij de inzet van Signi zoekhonden….

Signi zoekhonden heeft zich vele malen ingezet voor deze cold case zaak met vermoedelijk een auto te water. Het zoekgebied omvatte mn de zeer drukke Rijnkade in Arnhem, daar de 4 vermisten: Jos Mahler en zijn Poolse vriendin Majka Lapa, tesamen met Pawel Lach en Robert Swiniarski (die oorspronkelijk uit Polen komen) verdwenen na een avondje uit in Arnhem.

Reeds in 2008 heeft Signi al gezocht in deze zaak en 1 auto gevonden en afgedoken. Dit betrof toen een andere auto.

De Rijnkade is helaas een lastig gebied om af te zoeken , gezien de vele aangemeerde schepen, de grote hoeveelheid dumpafval en de diepe schroefgaten en gevolgen van (bagger)werkzaamheden, is het sonarwerk tijdrovend.

Gezien de resultaten in het vinden van mensen met auto te water, wilde Signi ook in deze zaak in 2014 een nieuwe uitgebreide poging ondernemen.
Door de vele aangemeerde schepen is een zoekactie op een doordeweekse dag voor honden en sonar een vereiste om zo goed mogelijk te kunnen werken.

Gedurende deze dag werden de voorgaande wrakken opnieuw bekeken om hier een beter beeld van te krijgen. Hierbij werd gebruikt gemaakt van een nieuw zandverstuiversysteem voor onder water, ontwikkeld door ‘de Kroon Maritiem’.
Hiermee kunnen de voor en achterkant van objecten vrijgemaakt worden van het zand en zijn dus kentekenplaten beter terug te vinden en ook objecten kunnen beter bekeken worden.
Gedurende deze inzet werd 1 auto, een bootje en 1 mogelijke auto afgedoken en werden kledingstukken uit de auto mee naar boven genomen.
De kledingstukken zijn later door het Cold case team bekeken, maar bleken helaas niet gerelateerd te zijn aan de vermissingszaak.

Daar nog niet alle gevonden voertuigen bekeken waren, werd een nieuwe datum gepland.
Tot onze ontsteltenis werd een nieuwe duikactie, ons onmogelijk gemaakt, daar de LPD en de recherche die deze zaak verder wilden afhandelen. Ondanks dat de beide instanties geen tijd meer hadden om de zaak in 2014 te vervolgen, werd het Signi verboden.
Wel werden de gelokaliseerde autowrakken doorgegeven aan de LPD. Helaas wachtte deze tot na de winter ,omdat betere duikomstandigheden nodig waren……

Ondanks deze tegenslagen bleef de zaak van Jos Mahler en zijn Poolse vrienden Signi bezighouden. De kans om naar hen te zoeken werd dan ook meteen gegrepen, toe de mogelijkheid kwam om de zoekactie te combineren met een recente vermissingszaak (zie: vermissing Driel 2015).